Rotterdam in ontwikkeling

R O T T E R D AM I N O N TW I K K E L I N G | 2 0 2 2 101 Op de gevel van een statig gebouw aan de Groene Hilledijk prijkt in zilverkleurige letters de naam Zuider Gymnasium. Het zichtbaar gerestaureerde pand van baksteen en aluminiumkleurige stalen kozijnen heeft helemaal de uitstraling van een klassiek schoolgebouw. Dit is het Poortgebouw van het voormalige Zuiderziekenhuis, geknipt voor een tweede leven in onderwijsland. Na de voorjaarsvakantie worden de leerlingen in de van binnen nagelnieuwe school verwelkomd. “Toen we een paar jaar geleden de mogelijkheid geboden kregen om hier ons gymnasium te vestigen, waren onze mensen daar meteen heel enthousiast over”, zegt rector Linda Waals. “Dit was een droom.” Maar dat het ziekenhuis uit 1939 dit tweede leven zou krijgen, heeft aan een zijden draad gehangen, vertelt Paul Teunissen, de verantwoordelijk projectmanager van de gemeente. Al voordat de fusie met het Sint Clara Ziekenhuis zijn beslag kreeg met de opening in 2011 van het Maasstad Ziekenhuis nabij Station Lombardijen, werd een tender uitgeschreven voor herontwikkeling van het Zuiderziekenhuis. “Dit leidde tot een eerste plan, dat tijdens de vastgoedcrisis een paar jaar later spaak liep. Na twee jaar meldde zich met SWZ Sociale Werkzaamheden Zuidholland een nieuwe koper. Deze partij wilde volledige sloop-nieuwbouw. Ook begon het Maasstad Ziekenhuis, de eigenaar, op sloop-nieuwbouw aan te dringen. In een emotioneel betoog werd tegen de raad gezegd: vanwege de bewakingskosten van de lege gebouwen kunnen wij vijf verpleegkundigen per maand minder aannemen.” De gemeente was niet voor sloop, vervolgt Teunissen, maar helaas lukte het niet om tot een haalbaar plan te komen waarbij het gehele ensemble van het voormalige ziekenhuis behouden zou blijven. De gemeenteraad ging daarom node akkoord met sloop, maar wel onder het voorbehoud dat het Poortgebouw behouden zou blijven én dat er nog eenmaal drie (voor de Paviljoens) en zes (Carrégebouw) maanden gewacht zou worden met sloop. Intussen was ook onder buurtbewoners de tegenstand gegroeid en diende het Cuypersgenootschap een aanvraag voor de monumentstatus in. Deze procedure zou ook weer zes maanden in beslag nemen. In mei 2014 riep de nieuw geïnstalleerde gemeenteraad in de motie ‘Vaart maken met bescherming Zuiderziekenhuis’ het college op voorlopig niet tot sloop over te gaan. “Tijdens het uitstel en dankzij de unaniem aangenomen motie is alsnog dit uiteindelijke plan geboren. Je kunt wel zeggen dat het Zuiderziekenhuis net voor de sloop is gered.” SCHADELOOSSTELLING De partijen achter dit plan voor herbestemming en herontwikkeling waren Impact Vastgoed (door SWZ ingeschakeld), Stadsherstel Historisch Rotterdam en BOEi. “Na verkennende gesprekken hebben we ons als opdracht gesteld: toon aan dat herbestemming haalbaar is”, zegt Martijn Bok van BOEi, een non-profitorganisatie gespecialiseerd Impressie: doorkijk over het groene plantsoen langs de eengezins- woningen naar het nieuwe appartementen- gebouw op de kop van het Zuiderhof.