Rotterdam in ontwikkeling

9 4 R O T T E R D A M I N O N T W I K K E L I N G | 2 0 1 9 ALTERNATIEVE WARMTEBRONNEN Hoe wordt Rotterdam aardgasvrij? Welke alternatieven voor gasge- stookte verwarming zijn er? Grofweg twee, leggen de twee program- mamanagers uit. Het ene alternatief is lagetemperatuurverwarming (LTV) met een warmtepomp in combinatie met hoogwaardige isolatie en eventueel een zonneboiler. Deze oplossing is vooral geschikt voor nieuwbouw. Voor de bestaande bouw – het leeuwendeel van de opgave – vraagt LTV een relatief forse investering, al gauw te fors voor de gemiddelde Rotterdammer en de woningvoorraad in de stad. Warmtepompen zijn nog prijzig en hoogwaardig isoleren tikt ook aan. “Je hebt het over een investering van tienduizenden euro’s. Op een woningwaarde van 100.000 euro is dat te veel.” Daar komt bij dat hoogwaardig isoleren een aanslag is op kleine woningen. “Bewoners gaan iets van hun toch al krappe ruimte inleveren.” Ondanks deze bezwaren wordt LTV niet op voorhand uitgesloten, in sommige situaties kan dit toch een betere oplossing zijn. Woning­ eigenaren kunnen er altijd individueel voor kiezen en dat gebeurt ook al jaren. De voornaamste troef van Rotterdam is uitbreiding van het bestaande warmtenet. Dit warmtenet wordt gevoed door de restwarmte van de havenindustrie en de afvalverbranding van AVR. “De restwarmte van de haven is het geluk van Rotterdam”, zegt Akerboom. Toch wordt ook al gekeken naar aanvullende warmtebronnen voor het warmtenet, mede met het oog op regionale uitbreiding en verdere verduurzaming van het net. Geothermie is de belangrijkste kandidaat. WAT ENWANNEER Voor de bestaande bouw is afkoppeling van het gas een proces dat met enige uitdagingen gepaard zal gaan. Daarom starten de gemeen- te, de woningcorporaties en de betrokken energiebedrijven deze collegeperiode pilotpro- jecten in vijf wijken: Rozenburg, Pendrecht, Groot-IJsselmonde (Reyeroord), Bospol- der-Tussendijken en Prinsenland-Het Lage Land. “Hier gaan we uitvinden tegen welke praktische zaken we aanlopen”, zegt Jak- schtow. “Voordeel is dat we de Rotterdamse woningcorporaties al aan boord hebben.” Naast een Wat-kaart, die de voordeligste alternatieven voor aardgas op een rijtje zet, werkt de gemeente momenteel aan een Wanneer-kaart. “We worden vaak gebeld door mensen met de vraag of ze nog wel een nieuwe cv-ketel moeten aanschaffen. Met de Wan- neer-kaart maken we een planning per wijk. Dan weet straks iedereen waar hij aan toe is.” ‘IK WIL WEL BLIJVENWOKKEN!’ Voor sommige (oudere) bewoners is de over- stap op elektrisch koken ook ‘een ding’. “Je hoort opmerkingen als: ‘Kan ik nog wel pannenkoeken bakken?’ En: ‘Ik wil wel blij- ven wokken!’ We gaan mensen goed informe- ren en bezorgdheden wegnemen. Onder meer door in de wijk te demonstreren hoe goed elektrisch koken werkt.” Jakschtow heeft zelf een aansluiting op het warmtenet en dat bevalt goed: “In plaats van